Geçen hafta yazı dizimizin 2. Yazısı olarak Doğumdan bahsetmiştik bu hafta yazımızın devamı olarak doğum sonrası (Postpartum) dönemi ele alacağız.

Doğum gerçekleşti ancak hayvana karşı sorumluluklarımız bitmedi. Mutlaka takip etmeliyiz. Bazı kaynaklara göre hayvan ilk 48 saat içinde eş atması gerektiği söylense de biz mümkün olduğunca ilk 24 saatte eş atmasını isteriz yeni yapılan araştırmalara göre 24. Saatten sonra eşin atılması durumlarında subklinik (gizli) hipokalsemi (kan kalsiyumunun düşmesi) durumundan şüphelenilmeli.

Bu sebeple doğum yaptırılan gün yapılan kalsiyum uygulamasının en az 3 gün devam ettirilmesi tavsiye edilir.

Doğum sonrası eşin atılmaması mutlaka metabolik (Kan değerleri) veya karaciğer fonksiyonları ile ilgili problemlerin olabileceğini düşündürür! Bu tedavimizin de önemli bir parçası olur.

48 saat geçti ve hayvanımız eş atmadı (Retencio Secundinarium) ne yapmalıyız?

Öncesinde bu durumu Veteriner Hekiminiz ile paylaşmış olun zira eş ne kadar çabuk vücuttan SAĞLIKLI bir şekilde uzaklaşırsa hayvanınız tohumlamaya o kadar çabuk tohumlamaya gelecek ve sağlığı bozulmayacak. Ancak büyük büyük yazdım “SAĞLIKLI” kelimesini. Eşin vücuttan nasıl uzaklaştırılacağı hususu çok çok önemli.

Eşin elle çekilerek veya rahim içinde soyularak alınmaya çalışılması ülkemizde ve ilçemizde en çok tercih edilen yöntemdir.

Ancak bu işlem ne kadar dikkatli yapılırsa yapılsın ne kadar kanama olmadığı düşünülse de kılcal damarlar bakımından zengin ve hassas bir yapıda işlemi yapan hekim ne kadar dikkatli olursa olsun hiçbir hata yapmasa da rahimde kolaylıkla ufak çizikle ufak kanamalar gözle görülmeyecek kadar bile olsa rahimde yapışmalar ve subklink endometritis (Gizli İç Rahim Enfeksiyonu) olma ihtimali yükseliyor.

Buda bir daha ki tohumlamada döl tutma güçlüklerine sebep olabilmekte hatta infertilite (Döl tutmama) sebeplerinden biri olarak karşımıza çıkmıştır. Bu sebeple özellikle ilçemizde israrla istenen bu uygulama gelişmiş ülkelerde on yıllar önce terkedilmiştir.

Peki eş atılmama durumunda ne yapılmalı?

Hekiminizin size tavsiye edeceği hormon uygulamaları ile mutlaka damardan sıvı tedavisi uygulamalarını yaptırmalısınız hekiminize. Yine hekiminizin vereceği antibiyotik ve antibiyotik kombinasyonlarını uygulayarak enfeksiyon ile mücadele edilmeli. Eşin vajina dışında kalan kısmı tekrar tekrar mikrop bulaşmasını engellemek için kesilmesi tavsiye edilir.

Antibiyotik tedavisinin uzun sürmesi bu yolun izlenmesinin yanlış olduğu anlamına gelmez. Eşin el ile alınması ile ilaç ve serum ile tedavi edilmesi yöntemlerinin ekonomik karşılaştırması yapılmıştır. Kısa vade de eşin el ile alınması çok daha pratik ve gözle görülür sonuç veriyor gibi görünüyor olsa da birçok araştırma antibiyotik tedavisinin uzun vadede daha ekonomik ve sürdürülebilir olduğunu göstermiştir.

Lütfen hayvanınızın eş alınması hususunda hekimize baskı yapmayın. Hayvanınınz eş atmış olsa da doğumun 3. Günü hayvanınıza involisyon muayenesi (Rahmin durumu ile ilgili bilgi verir) yaptırın ve ilk kızgınlık gününü mutlaka takip edin.

İlk kızgınlık geçtikten sonra 2. Kızgınlıkta hayvanımızı tohumlamaya mutlaka hazır hale getirmiş olmalıyız. Doğum sonrası mümkün olduğunca ilk 45 gün de hayvanımızın tohumlanmış olması yaptığımız hayvancılığı sürdürülebilir kılacaktır.

Sağlık ve afiyetle kalın.