Her ne kadar Nisan ayı sonlarında başlasa da genel anlamda Mayıs başından ortalarına kadar ekilen mısır hakkında belli başlı konuları hatırlatmak amacıyla not düşmek istedim sadece.
Öncelikle FAO grubu ve bu anlamda tohum seçimi için söylemek gerekirse FAO türleri yıllık sıcaklanma dereceleriyle ilgilidir ve ülkemizde yıllık üretimdeki toplam sıcaklıklar 1300 ile 1600 C dereceler arasındadır. Bununda tohum seçimindeki ülke karşılığı ise FAO 500-700 aralığında ki tohum cinsleridir.
Kendi içlerinde ise FAO 650-700 grubundaki tohumlar silaj amaçlıdır. FAO 500-550 grubu mısır tohumları orta erkenci ve FAO 600 sınıfı mısır tohumlar ise olumdan sonra hızla su kaybetme özelliği olan danelik mısır tercihleridir.
Bölgesel çalışmalarda danelik mısır üretimi için dekarda 7000 bitki yani sıra arası 70 cm sıra üzeri 20 cm ekim sıklığı ve silajlık ekim iççin dekarda 10000 yani sıra arası 70 sıra üzeri 15cm, toprağınız güçlüyse 11000 bitki, 70x12 cm ekim aralıkları tavsiye dilmektedir. Silajlık mısır tarımında sıra üzeri mesafe çok alındıkça vejetatif yani yeşil aksam gelişmesinin daha güçlü olduğu görülmektedir ki bu da ürün kaybı demektir.
Yani kalın ve selülozu çok saplar, yeşil aksamda artış gibi enerji kayıpları yaşamak ürünü zayıflatmaktadır. Toprak işlemede ise mısır tohumu çok küçük olmadığı için aşırı toprak işlemeden de yani toprağı un ufak edecek çalışmalardan kaçınılmalıdır.
Çünkü toprağı tohum büyüklüğüne göre fazla ufalamak nem, çiğ gibi durumlarda kaymak tabaka oluşumuna zemin hazırlamakta ve oluşacak kaymak tabakalar ise tohum çıkışlarında ciddi sorunlar yaşatmaktadır. Alışkanlıklar icabı üreticiler genelde pancar tarımında fazla azot kullanmaktadır.
Bu nedenle mısırı, pancar sonrası münavebeye alacaksanız toprak analizi yapmanız yararınıza olur çünkü topraktaki azot fazlalığı kaldıysa gübrelemede hem kar edersiniz hem de üzerine tekrar azot kullandığınızda yeni bitkinin vejetatif yani yeşil büyümesini arttırmış olursunuz.
Bu ise her bitkide olduğu gibi, zayıf kalite, hastalıklara dirence azlık gibi sorunlar getirebilir. Genelde mısırın 10 dereceden düşük ve 30 dereceden yüksek sıcaklıklarda gelişimini durdurduğu ve savunmaya geçtiği görülmüştür. Hava sıcaklıklarındaki bu tür değişmeler gelişimi etkileyeceğinden benzer şartlar oluşmasında sulama, çapalama, yaprak gübrelemesi yapma gibi uygulamalarla sorunu aşabilmek için her zaman ki gibi yetkilerle görüşmeniz faydalı olacaktır.
Mısır ekimi ve üretiminde gün uzunluğu ve sıcaklığın hem döllenme, hem gelişme hemde tane olumunda etkisi vardır. Bunun teknik karşılığı ise GDU değerlerinin hesaplanmasıdır.
Bu hesaplamalar için gerektiğinde teknik kadrolara danışmanız, ekim zamanını tam olarak hesaplamanız ve doğru tarım yapmanızda etkili olacaktır. Eğer mısır ana gelir kaynağınız ve ana ürününüz olacaksa 5-6 cm, ikinci ürün olacaksa 7-8cm derinlikte ekmeniz daha doğru tercihler olacaktır ancak her bitki ekiminde olduğu gibi öncelikle toprağın sıcaklığına ve tavına bakmalısınız.
Eğer tavın bittiği sınırın altına geçerseniz çıkışta zorlanmalar yaşayabilirsiniz. Tav seviyesinin çok üstünde kalırsanız da bitki suya çok rahat ulaştığı için tembel ve yüzlek kökler geliştireceğinden dik durmasında zayıf, daha sık su isteyen bir bitkiye dönüşebilir. İdeal olanı tav ile kuru toprak sınırında yakın bir ekim derinliğidir. Piyasa da ki ticari türlerde kardeşlenme özelliği zayıftır. Bu yüzden mısırda kardeşlenme olmadığı için çıkış olmayan yerde boşluk oluşacaktır.
Mısırda ise dekardaki bitki sayısı ürün kalitesini ve verimi etkilemektedir. Bu nedenle alacağınız tohumun çıkış konusunda çimlenme yüzdesini bilmeniz yararınıza olacaktır ve o oranda biraz daha fazla tohum atmalınız.
Örneğin çimlenme oranı %90 bir tohum için 100 değil 110 tohum hesaplamalısınız. Verime etkisinden ve yetişmesinden dolayı mısır çapa bitkisidir. Eğer çimlenme sıklaşmışsa çapalama da seyreltmeniz mümkündür ama çıkışlarda boşluklar olduysa bunu yerine koymanız zordur. Üretime geçmiş olsa da kesin sonuçlarını almak orta vadeli zaman alacak yeni bit tür ekim ise çift sıralı ekimdir.
Sıra arasını 70 değil 50 alıyorsunuz ama hemen 20 cm yanına bir sıra daha ekiyorsunuz . Yani sıra aralarınız 50-20-50 diye gidiyor. Bu aslında 70 cm sıra arasının başka bir çeşididir. Ancak bunu yaparken çapraz dikime özen göstermelisiniz. Yani her bir tohum bir önceki sıranın orta hizasına denk gelmelidir.
Bu tarz bir çalışma bitkilerin birbirinin toprak alanına bir parça daha az etkilemekle birlikte dekarda bitki sayısını arttırabilmektedir. Ama unutmayın her şey toprağınızın gücüne bağlıdır. Bunu ise analizlerle görebilirsiniz. Klasik yöntemler, yeni çalışmalar derken tarım yeni bir dönemi zorluyor.
Bu yeni zamanlarda da başarılı ve kazançlı üretimlerinizin olması dileğiyle
