Geçen hafta kaldığımız yerden devam ederken tekrar umutla selamlar, tüm tarım dostlarına ve hayata.
1 diye başladığımız sezon çalışmamızın aslında hasattan sonra başlayacağını söylerken ilk aşamadaki konuşmaya çalıştığımız şey toprağın ekime hazırlanmasıydı.
Bunlardan birisi de kimilerinin dolaylı nadas olarak gördüğü bir yöntem. Bu yöntem de olumlu sonuçlar alsa da uzun vadede gözlenmesi gereken bir yol.
Sıra arası ekim. Bu uygulama da mısır ya da ayçiçeği gibi geniş aralıklı ekim yapılan ürünlerde bir sonra ki sezon ekimini önceki üretimin sıra aralarına yapmak. Bu ya çok titiz bir çalışma ya da son dönem ortaya çıkan “bilgisayarlı” denilen traktörler ile yapılan bir uygulama.
Diyelim 30 santime mısır ektiniz. Sonraki yıl iki sıra arasına ekmek. Bilimsel anlamda çok da nadas etkisi göstermese de ilk çalışmaları şimdilik olumlu.
Gördüğünüz gibi üreticiler ya da konuya kafa yoranlar farklı teknikler ve çözümler arayışındalar. Bunların bir kısmı gittikçe etkisi artan kuraklık, toprağın çölleşmesi gibi konularda önlem amaçlı olsa da bir kısmı da daha çok kar elde etmek amaçlı.
İkisi arasındaki farkın cevabını ve tercihini her üretici deneyimi, birikimi ya da kurumlara danışarak kendisi bulacaktır. Çünkü ilk sohbetlerimizde konuşmuştuk. Her sektör, her fikir, her bilirkişi kendi doğrularınca ya da ilişkide olduğu organizasyonların uzantısında bir tarım felsefesi geliştiriyor.
Toprağımızı hangi yöntemle ekime hazırlayacağımızı onun yapısına göre seçtik diyelim. Yani stratejimizi belirledik. Şimdi taktiğimiz ne olacak. Kısacası stratejimizi “uzun vadeli, toprağı yormadan sağlıklı kaliteli ürün elde etmek” olarak belirledik diyelim. Bunu hangi taktikle hangi yöntemle yapacağız. Bunun içinde son dönem geliştirilen taktiklerin mekanik kısmını kast ediyorum.
Son dönem defalarca toprak üzerinde gezinerek hem onu sıkıştıran hem de yakıt maliyetini arttıran çalışmalardan kaçınmaya yöneldi üreticiler. Yani traktörün arkasına takım ya da kombinasyon denilecek ekipmanlar ya ardı ardına bağlandı yada bu takımlar bütün halde yapılıp satılmaya başlandı.
Bununla ilgili yapılan araştırmalar halen gözlemlenmektedir. Hangi ekipman kombinasyonunun hem toprağa hem ekonomiye nasıl katkısı olduğu gibi. Hangi hızla, ne kadar yakıtla ne derinlikte sürmeli.
Açıkçası bir çok farklı araştırma olsa da kesin bunu yapın demek şu aşamada yanıltıcı olur. Bir örnek vermek gerekirse Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ne ait bir araştırmada, buğday tarımında sürüm ve yabancı ot ilişkisinin en düşük oranda çizel pullukla olduğunu gözlemlemiştir. Yani çizelle toprak sürümünde yabancı ot oranı artmaktadır. Aynı araştırma buğdayda en az yabancı ot olması için kulaklılı pulluk+tırmık kombinasyonunu tavsiye etmektedir.
Diğer yandan ekim sıkılığı konusu ise tamamen toprağınızın verimliliği ile ilgilidir. Bunu bilmeniz ise aslında toprak analizlerine bağlıdır. Geçen sene şu aralıkta ektim ve çok iyi sonuç aldım bu sene niye olmadı gibi bir soru sorduysanız bunun en önemli nedeni toprak yapınız olabilir. Çünkü geçen yıl toprağın enerjisini ve birikimini muhtemelen erkenden aldınız.
Ekim sıklığınız büyük oranda toprağınızın yapısına bağlıdır. Yani sıra arası ve sıra üzerlerini kaç santim yapacağınızı toprak analiziniz söyler. Ya da deneme yanılmayla ve bilgi birikiminiz ile siz karar verirsiniz.
Hepsinin toplamında en temel amacımız tohumun rahat gelişebileceği, hastalıksız, yabancı otsuz dolayısıyla da az ilaçsız, olabilecek en kazançlı, en dayanıklı, en sağlıklı ürünler elde etmek olacaktır. Şimdi bu enleri bir daha düşünelim. Tohum rahat çalışsın, iyi kök atsın, az ot, az hastalık olsun, ürün kaliteli olsun, bol olsun. Aklınıza gelenleri de siz ekleyin.
İşte tüm bu enleri listelediğinizde de karşınıza yapmanız gereken işlemler çıkıyor
Tüm bunların doğrularını bulmanın en basit yolu gözlem yapmak, denemek gibi pratik bilgiler biriktirmektir.
Ama şunu düşünün. Bu sene bunu denedim. Seneye bunu deneyeceğim. Kaç yılınızı alır doğruyu bulmak. Ne kadar paranız gider bu deneme yaptığınız yıllar içinde.
Size çok basit, çok kısa ve çok ekonomik bir yol tavsiye edeyim naçizane. Bir toprak ve sulama suyu analizi yaptırın. İlgili kurumlara gidin ve sorun. Bu toprağı nasıl işlersem, ne kadar ne gübre atarsam daha iyi olur.
Yıllarca deneme yapmaktan, duyduğunuz her şeyi yapmaktan daha ucuz daha kısa bir yol. Şu araştırma bu yöntem anlattın da ne oldu yani derseniz cevabım ezberlerimizle sürekli toprağı yorarak, maliyetli tarım yapmaktansa daha doğruya adım adım gitmek olacaktır.
Çinli bir yazar bir kitabında şöyle der. ”Stratejisiz taktik yenilgiden önceki son gürültüdür”. Yani aslında amacınızın ne olduğunu bilmiyorsanız emin olun taktikleriniz hiçbir işe yaramaz.
Esenlikle ve bol kazançla…
