ÇEŞMELİSEBİL YÖRÜKLERİNDE DOKUMA GELENEĞİ (2)

Oturgun Namazlık:

Sarayönü Çeşmelisebil, yöresinde enine kuşaklara ayrılarak dokunan namazlıklara oturgun namazlıkadı verilir.

Kaynak kişiler oturgun namazlağın argaç (atkı) için kullanılan yünün bükülmeden dokunduğunu belirtmektedir. Namazlık şeklinde kullanılan kilimlerde, ince kuşaklarda yörede dal yanış, geydirme, kör pıtrak, ala boncuk adı verilen cicim teknikli sular işlenir.

Cicim teknikli süslemeler bulunmayan çıbıklarda iliksiz kilim tekniği kullanılır (7). Kırmızı, siyah, sarı, pembe, yeşil, turuncu, kahverengi, beyaz, mor, sarı renklerle 90X155 cm ölçülerinde dokunur.

Dimi Çuval:

Konya’nın Ilgın Yukarıçiğil, Çobankaya, Tekeler, Sarayönü Çeşmelisebil, Kadınhanı Saçıkara, Yunak Cebrail, Karapınar İslik, Çumra Kuzucu, Akşehir Değirmenköy yörelerinde bulunan ve içine buğday, bulgur, un gibi yiyecek maddelerinin konup saklandığı çuvallara dimi çuval denir. İliksiz kilim ve cicim teknikleri ile dokunan enine kuşaklarla süslü çuvallar, üzerindeki motifler yörelere göre değişiklik gösterir.

Sarayönü Çeşmelisebil’de içinde un konan çuvallara dimi çuval denir. Zemin enine kuşaklar üzerinde yörede dal yanış, pıtrak, çekme, dişeme, it izi motifli sular ile bezelidir (8).

Çuval üzerinde beyaz, bordo, lacivert renkli kuşaklar alternatif düzende yer alır. 73X140 cm. ölçülerinde yün malzeme ile dokunur.

Sofra (Sofra Örtüsü):

Konya’nın Sarayönü Çeşmelisebil, yöresinde yemek yenmek üzere yere serilen sofra örtüsü şeklinde kullanılan yaygılara sofra adı verilir. Çoğu iki parçalı tasarlanan sofralarda farklı desen özellikleri görülür.

Çeşmelisebile ait bazı örneklerinde boyuna kuşaklar üzerinde yörede geydirme denilen büyük zikzak biçimleri yer alır. Zikzaklarla süslü kuşakları sınırlandıran ince kuşaklarda gözlü yanış motifi ve zeminde kalan boşluklar ise bişşek ve pıtrak motifleri ile dokunur.

Örtünün uzun kenarını karnıyarık motifli ince su, kısa kenarını iseyarım pıtrak motifli su çerçeveler. Bazı örneklerinde ise, tek parça dokunan örtünün zemininde yörede anahtarlı yanış denilen küçük göbekler merkezdeki eşkenardörtgen etrafına yerleştirilir.

Zemini yarım pıtrak motifli süslü kalın ve eşkenardörtgen biçimlerle süslü ince sular çevreler9. Kırmızı veya kahverengi zemin üzerine, mor, yeşil, sarı, turuncu, beyaz, kırmızı renklerde, 50+50X100 cm. 55+55X98 cm. ve 93X103 cm. ölçülerde yün malzeme ile dokunur.

Daban Zili-Acem Kilim (Yer Yaygısı):

Sarayönü Çeşmelisebil yöresinde zili teknikli yer yaygıları dokunur. Zili yaygının zemini düzgün altıgenlere bölünür. Altıgenlerin içlerine üst üste sıralı eşkenar dörtgenler kıvrım kollarla birlikte yerleştirilir.

Sarayönü Çeşmelisebil yöresinde yaygının zeminini kaplayan altıgen biçimli motife dabaz adı verilir. Bu örneklerde Sarayönü Çeşmelisebil kasabasında motif özelliğinde dolayı dabaz denir10.Zili yaygılarda kırmızı, yeşil, mor, beyaz, siyah, deve tüyü rengi, mavi, turuncu, bordo, kahverengi renkleri hâkimdir. 110X360 cm. ölçülerinde dokunur.