MASAL

Çocuk Edebiyatı türlerindendir. Genellikle halkın yarattığı, ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa sürüp gelen, çoğunlukla olağanüstü durum ve olayları yine olağanüstü kahramanlara bağlayarak anlatan halk hikâyelerine masal denir.

MASALLAR tamamıyla hayal ürünüdür. Masal, anonim bir türdür. Masallarda genellikle iyilik-kötülük, doğruluk-haksızlık, adalet-zulüm, alçakgönüllülük-kibir gibi zıt durumların temsilcisi olan kişilerin mücadelelerinden veya insanların ulaşılması güç hayallerinden söz edilir.

MASALLAR çocukların hayal gücünü geliştiren, onları hayal kurmaya teşvik eden, cesaretlendiren kıymetli kaynaklardır.

MASALLAR çocukları hayata hazırlar, kitap okumayı sevdirir, araştırmaya teşvik eder. Doğru mesajların iletildiği masal kitaplarıyla büyüyen çocuklar, hem kendilerine hem de içinde bulundukları topluma faydalı bireyler olurlar. 7-9 yaş çocukların masal dönemidir. Okul öncesinin devamı olan bu dönemde, çocuklar masaldan çok hoşlanırlar.

Masal dinlemek, okumaya hazırlıkla, çocukların dil gelişiminde, düş gücü gelişiminde, dinleme dikkatlerinin gelişiminde yararlıdır. Daha sonraları anlatılan masallar, kitaplardan da okunarak çocuğun kafasında, kitapların güzel şeyler anlatan, okuma öğrenmeye karşı isteği artıran bir oyuncak, arkadaş durumuna gelmesine yardımcı olur.

MASAL anlatmada anlatanın ustalığı önemlidir. Türk Folklorü masal yönünden zengindir. İnsanlığın oluşumundan bu yana, toplumların gerçekleriyle düşlerini birarada dile getiren, sözlü gelenekte yaratılıp, yaşatılarak günümüze ulaşan anlatımlardır. Manzum biçimli, ya da nazım-nesir karışık anlatımlı masallar vardır.

MASALLARIN YARARLARI 1) Düş gücünü geliştirir, 2) Dili geliştirir, anadil sevgisini pekiştirir, 3) Dinleme alışkanlığını sağlar, 4) Dikkat gelişimine yardımcı olur, 5) Kelime dağarcığını zenginleştirir, 6) Merak duygusunu uyandırır, 7) Yaratıcılığını, neden-sonuç ilişkisini kurma becerisini artırır.

MASALIN BÖLÜMLERİ 1) Tekerleme (Döşeme, masal başı) Tekerlemelerle giriş yapılır, kahraman tanıtılır, konu verilir. 2) Asıl bölüm (Gövde) Kahramanın başından geçen olaylar anlatılır, olayın çözüme kavuşması gereken noktaya getirilir. 3) Sonuç (Üç elma) Olay sonuca bağlanır, iyiler kazanır, kötüler kaybeder. İyilere ödül, kötülere ceza verilir. İyi dileklerle masal bitirilir.

MASALLAR çocuklar için vazgeçilmezdir. Masalın gizemli havası, serüven dolu olaylar içermesi çocukların ilgisini çeker. Çocuklar masal okumayı ama daha ziyade anlatılanı dinlemeyi severler. Masallarda --miş'li geçmiş, şimdiki ve geniş zamanlı anlatımlar seçilir. -di'li geçmişle masal anlatılmaz. Türk Masalları ile ilgili derleme yapan ilk kişi Ziya Gökalp'tir.

Eflâtun Cem Güney'e göre masal dünyası insanoğlunun istediği, hayal ettiği şeylere ulaşma çabasından doğmuştur. Hayale sığmayan arzular, istekler, yüreğe düğümlenip kalır. İşte bu düğümlenip kalış zamanla masal olayları zinciri halinde ortaya çıkar.

Halk Masalları halk arasında anlatılmaya başlanmış, zamanla gelişmiş, sonradan yazılı hale getirilmiştir. Konuları yalındır. Eflatun Cem Güney, halk masallarını yazmıştır. Masallar insanlığın dünya görüşünü yansıtır.

  1. Şekip TUNÇ masalları "İnsanlığın çocukluk döneminin armağanı" demiş. Düş gücü insanın eksikliği değil, üstünlüğüdür. Düşsel eserler, büyükler için de vardır. Büyükler düşsel konulu filmleri, ya da tiyatro eserlerini severek izlerler. (Shakespeare'nin Bir Yaz Gecesi Rüyası isimli oyunu) Edebî Peri Masalları (Sanat Masalları) da yazılı kültür ürünleridir.

MASALLARIN ÇOCUKLARA KATKILARI Çocuk okurlar ve dinleyicilere güzel duygular iletebilmek, onlara iyi alışkanlıklar kazandırmak amaçtır. Çocuklar masal kahramanlarının üstün özelliklerine ve başarılı eylemlerine hayranlık duydukları için, onlar gibi olmak isterler. Bu da çocukların karakter gelişimi üzerinde etkili olur.

Masallarda birlikte yaşayan insanların zor anlarında birbirlerine destek olmaları, görgü kurallarına uymaları çocuğu sosyal dünyaya hazırlar. Masal kitaplarının renkli, görsel öğeler yönünden zenginliği çocuğun görsel yönünün gelişmesine yardımcıdır.

Türk Edebiyatında KELOĞLAN, en tanınmış masal kahramanıdır. La Fontaine masalları, Şinasi tarafından "Tercüme-i Manzume adıyla Türkçeye çevrilmiştir. La Fontaine Fransa sahasında yetişen masalcıların başında gelir. Fabl (Hayvan Masalları) bugün bütün dünya dillerine çevrilmiştir.

Bizdeki çevirileri, Şinasi ve Ziya Paşa ile başlar. Masalların tamamını Sabahattin Eyuboğlu"La Fontaine Masalları" adıyla 1969'da çevirmiştir. Aisopos (Ezop) eski bir Yunan Masalcısı. Ezop, dilimize Nurullah Ataç tarafından "Ezop Masalları" adıyla kazandırılmıştır.

SAYGILARIMLA...

Önceki ve Sonraki Yazılar
Mebruke BİCAN Arşivi

SEVGİ

28 Şubat 2024 Çarşamba 22:17