Zeliha BÜYÜKCENGİZ

Zeliha BÜYÜKCENGİZ

ÖĞRETMENLERİMİZ VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ

Bugüne kadar bilgi edinimi, yaşam ve okulun temel amacı olarak görülmüştür. Bugün ise bilgiye bakış açısı değişmiştir. Bilgi olguları, kavramları, ilkeleri ve süreçleri ezberlemek olarak görülmektedir. Beceri ise, bilgi gerektiren ve performans gerektiren karmaşık bir eylemdir. Hem bilgi hem de beceri kısa zamanda kolayca öğretilebilir ve öğrenilebilir.

[1]

Öğretim programında öğrencilerin becerilerini geliştirici birçok alan belirlenmiştir. Bunlardan biri de bilgi teknolojilerini kullanma becerisidir.

Teknoloji, öğrenme–öğretme sürecinin vazgeçilmez bir bileşeni olarak kullanılmaktadır. Teknolojinin eğitimde kullanımı ise teknolojiyi tanıyan ve kullanan nitelikli bireyler yetiştirilmesine olanak tanımaktadır.[2]

Teknoloji destekli bir öğretim ortamı, öğretmenlere öğrenilenleri tekrar etme, problem çözme, alıştırma yapma gibi çalışmaları etkili bir şekilde uygulama fırsatını tanımaktadır. Bir başka deyişle, teknoloji destekli bir öğretim öğrenme-öğretme sürecinin şeklini ve çeşitliğini artırmıştır.[3]

Ancak, öğretmenlerin teknolojiyi etkili bir şekilde kullanmaları farklı deneyim ve becerilere sahip öğrencilere uygun bir öğrenme ortamı düzenlemesi ile gerçekleşebilir. Öğretmenler teknolojiyi etkili ve anlamlı yollarla öğrencilerin öğrenme sürecini desteklemek amacıyla kullanmalıdır.[4]

Bu şekilde, teknoloji destekli bir öğrenme ortamı öğrencilerin ilgisini artırıp güdüleyerek öğrenilen kavramların daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmaktadır.[5]

Teknolojinin geçen son on yıldaki hızlı değişimi eğitim teknolojisinin kuramsal açıdan gelişiminin önüne geçmiştir.[6]

Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi [TPAB] kavramı Pierson (2001)’nın öğretmenlerin teknoloji kullanım düzeyleri, teknoloji destekli öğretim becerileri ile beraber genel olarak teknoloji destekli öğretim uygulamaları ile ilişkisini incelerken ortaya çıkmıştır. Teknoloji, alan ve pedagoji kavramlarının birbirleri ile olan etkileşiminden ortaya çıkan Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi kavramı birçok araştırmacının dikkatini çekmiştir. Bu araştırmalar, teknoloji destekli bir öğretim için Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi’nin geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.[7]

Araştırmalar öğretmenlik mesleğine yeni başlayan bireylerin teknoloji destekli öğretim yapmasında öğretmen adayı olarak edindikleri deneyimlerin önemli bir rolü olduğunu vurgulamaktadır. [8]

Bununla beraber, Niess (2005) teknoloji destekli bir öğretim ortamında, öğretmen adaylarının bir kavramı nasıl öğreteceğini öğrenmesi ile bir öğrenci olarak bir kavramı öğrenmesinin birbirinden farklı olduğunu belirtmektedir. Bu sebeple, öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştığı temel sorunlardan birisi adayların alan ve alanı öğretme bilgisini birleştirerek profesyonel gelişimini sağlamaktır. Teknoloji, fen ve matematik gibi dersleri öğrenmede önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple, öğretmen adaylarının teknoloji destekli bir öğretimi nasıl oluşturacakları ile beraber teknolojiye ilişkin bakış açılarının geliştirilmesi önemlidir[9]

Araştırmacılar öğretmenlerin eğitim teknolojilerini kullanma becerileri ve bilgilerinin yetersiz olduğunu belirlemiştir. Bu durum, teknoloji destekli öğretim yapma hususunda öğretmenlerin başarısız olduklarını göstermektedir.

Öğretmen yetiştirme programlarında teknoloji ile fen dersi arasındaki ilişkiyle beraber bu iki öğenin birbirleri üzerindeki etkileri vurgulanmaktadır. Bununla beraber, Niess (2005) öğretmen adaylarının bazılarının bu durumun farkında olmadığını belirlemiştir. Adayların teknolojiyi öğretimde kullanıp kullanmama tercihlerinin üç temel sebep üzerinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. Bu sebepler, (1) konunun genellikle nasıl öğretildiği, (2) öğrencilere teknolojiyi kullanmayı nasıl öğreteceğine dair güçlükler ve (3) teknolojinin öğrencilerin konuyu anlamasındaki etkisine ilişkin algısının sınırlılığı olarak ifade edilmiştir.

[1] Kıroğlu, K. (2011). İlköğretim Programları 1-5. Sınıflar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

[2] Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. & Soran, H. (2007). Bilgisayar Kursunun Bilgisayara Yönelik Başarı, Tutum Ve Öz-Yeterlik İnançları Üzerine Etkisi.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 203-209.

[3] Ünsal, H. (2004). Web Destekli Eğitim, Elektronik Öğrenme ve Web Destekli Öğretim Programlarındaki Çeşitli Ders Modelleri. Türk Eğitim BilimleriDergisi, 2(3), 375-388.

[4] Abbitt, J.T.(2011). Measuring technological pedagogical content knowledge in preservice teacher education: A review of current methods and instruments. Journal of Research on Technology in Education, 43(4), 281-300.

[5] Arslan, S. (2006). H. Gür (Ed.), Matematik Öğretiminde Teknoloji Kullanımı.Matematik Öğretimi. (pp. 347–380). İstanbul: Lisans Yayıncılık.

[6] McDougall, A., & Jones, A. (2006). Theory and history, questions andmethodology: current and future issues in research into ICT in education.Technology, Pedagogy and Education, 15(3), 353-360.

[7] Pierson, M. E. (2001). Technology integration practice as a function of pedagogical expertise. Journal of Research on Computing in Education, 33(4), 413-430.

[8] Agyei, D. D., & Voogt, J. M. (2011). Exploring the potential of the will, skill, tool model in Ghana: predicting prospective and practicing teachers’ use of technology. Computers & Education, 56, 91-100.

[9] Niess, M. L. (2005). Preparing teachers to teach science and mathematics with technology: Developing a technology pedagogical content knowledge.Teaching and Teacher Education, 21, 509-523.

Bugüne kadar bilgi edinimi, yaşam ve okulun temel amacı olarak görülmüştür. Bugün ise bilgiye bakış açısı değişmiştir. Bilgi olguları, kavramları, ilkeleri ve süreçleri ezberlemek olarak görülmektedir. Beceri ise, bilgi gerektiren ve performans gerektiren karmaşık bir eylemdir. Hem bilgi hem de beceri kısa zamanda kolayca öğretilebilir ve öğrenilebilir. [1]

Öğretim programında öğrencilerin becerilerini geliştirici birçok alan belirlenmiştir. Bunlardan biri de bilgi teknolojilerini kullanma becerisidir.

Teknoloji, öğrenme–öğretme sürecinin vazgeçilmez bir bileşeni olarak kullanılmaktadır. Teknolojinin eğitimde kullanımı ise teknolojiyi tanıyan ve kullanan nitelikli bireyler yetiştirilmesine olanak tanımaktadır.[2]

Teknoloji destekli bir öğretim ortamı, öğretmenlere öğrenilenleri tekrar etme, problem çözme, alıştırma yapma gibi çalışmaları etkili bir şekilde uygulama fırsatını tanımaktadır. Bir başka deyişle, teknoloji destekli bir öğretim öğrenme-öğretme sürecinin şeklini ve çeşitliğini artırmıştır.[3]

Ancak, öğretmenlerin teknolojiyi etkili bir şekilde kullanmaları farklı deneyim ve becerilere sahip öğrencilere uygun bir öğrenme ortamı düzenlemesi ile gerçekleşebilir. Öğretmenler teknolojiyi etkili ve anlamlı yollarla öğrencilerin öğrenme sürecini desteklemek amacıyla kullanmalıdır.[4]

Bu şekilde, teknoloji destekli bir öğrenme ortamı öğrencilerin ilgisini artırıp güdüleyerek öğrenilen kavramların daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmaktadır.[5]

Teknolojinin geçen son on yıldaki hızlı değişimi eğitim teknolojisinin kuramsal açıdan gelişiminin önüne geçmiştir.[6]

Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi [TPAB] kavramı Pierson (2001)’nın öğretmenlerin teknoloji kullanım düzeyleri, teknoloji destekli öğretim becerileri ile beraber genel olarak teknoloji destekli öğretim uygulamaları ile ilişkisini incelerken ortaya çıkmıştır. Teknoloji, alan ve pedagoji kavramlarının birbirleri ile olan etkileşiminden ortaya çıkan Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi kavramı birçok araştırmacının dikkatini çekmiştir. Bu araştırmalar, teknoloji destekli bir öğretim için Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi’nin geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.[7]

Araştırmalar öğretmenlik mesleğine yeni başlayan bireylerin teknoloji destekli öğretim yapmasında öğretmen adayı olarak edindikleri deneyimlerin önemli bir rolü olduğunu vurgulamaktadır. [8]

Bununla beraber, Niess (2005) teknoloji destekli bir öğretim ortamında, öğretmen adaylarının bir kavramı nasıl öğreteceğini öğrenmesi ile bir öğrenci olarak bir kavramı öğrenmesinin birbirinden farklı olduğunu belirtmektedir. Bu sebeple, öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştığı temel sorunlardan birisi adayların alan ve alanı öğretme bilgisini birleştirerek profesyonel gelişimini sağlamaktır. Teknoloji, fen ve matematik gibi dersleri öğrenmede önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple, öğretmen adaylarının teknoloji destekli bir öğretimi nasıl oluşturacakları ile beraber teknolojiye ilişkin bakış açılarının geliştirilmesi önemlidir[9]

Araştırmacılar öğretmenlerin eğitim teknolojilerini kullanma becerileri ve bilgilerinin yetersiz olduğunu belirlemiştir. Bu durum, teknoloji destekli öğretim yapma hususunda öğretmenlerin başarısız olduklarını göstermektedir.

Öğretmen yetiştirme programlarında teknoloji ile fen dersi arasındaki ilişkiyle beraber bu iki öğenin birbirleri üzerindeki etkileri vurgulanmaktadır. Bununla beraber, Niess (2005) öğretmen adaylarının bazılarının bu durumun farkında olmadığını belirlemiştir. Adayların teknolojiyi öğretimde kullanıp kullanmama tercihlerinin üç temel sebep üzerinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. Bu sebepler, (1) konunun genellikle nasıl öğretildiği, (2) öğrencilere teknolojiyi kullanmayı nasıl öğreteceğine dair güçlükler ve (3) teknolojinin öğrencilerin konuyu anlamasındaki etkisine ilişkin algısının sınırlılığı olarak ifade edilmiştir.

[1] Kıroğlu, K. (2011). İlköğretim Programları 1-5. Sınıflar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

[2] Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. & Soran, H. (2007). Bilgisayar Kursunun Bilgisayara Yönelik Başarı, Tutum Ve Öz-Yeterlik İnançları Üzerine Etkisi.Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 203-209.

[3] Ünsal, H. (2004). Web Destekli Eğitim, Elektronik Öğrenme ve Web Destekli Öğretim Programlarındaki Çeşitli Ders Modelleri. Türk Eğitim BilimleriDergisi, 2(3), 375-388.

[4] Abbitt, J.T.(2011). Measuring technological pedagogical content knowledge in preservice teacher education: A review of current methods and instruments. Journal of Research on Technology in Education, 43(4), 281-300.

[5] Arslan, S. (2006). H. Gür (Ed.), Matematik Öğretiminde Teknoloji Kullanımı.Matematik Öğretimi. (pp. 347–380). İstanbul: Lisans Yayıncılık.

[6] McDougall, A., & Jones, A. (2006). Theory and history, questions andmethodology: current and future issues in research into ICT in education.Technology, Pedagogy and Education, 15(3), 353-360.

[7] Pierson, M. E. (2001). Technology integration practice as a function of pedagogical expertise. Journal of Research on Computing in Education, 33(4), 413-430.

[8] Agyei, D. D., & Voogt, J. M. (2011). Exploring the potential of the will, skill, tool model in Ghana: predicting prospective and practicing teachers’ use of technology. Computers & Education, 56, 91-100.

[9] Niess, M. L. (2005). Preparing teachers to teach science and mathematics with technology: Developing a technology pedagogical content knowledge.Teaching and Teacher Education, 21, 509-523.

Önceki ve Sonraki Yazılar
Zeliha BÜYÜKCENGİZ Arşivi